Οι σύγχρονοι τρόποι δουλειάς στο γραφείο και πολύωρη χρήση υπολογιστών σε καθημερινή βάση έχει δημιουργήσει μια νέα σειρά προβλημάτων υγείας που χαρακτηρίζονται ως σύνδρομα υπέρχρησης και που σχετίζονται / οφείλονται
* στη θέση του σώματος που είναι ακίνητο για μεγάλο διάστημα, στην άβολη θέση εργασίας λόγω κακής οργάνωσης του χώρου γραφείου (working space).
* στις συχνές επαναλαμβανόμενες κινήσεις των χεριών και των καρπών.
* στην εργασία σε χώρους με κακή θερμοκρασία, ρεύματα αέρος και ανεπαρκή ή ακατάλληλο φωτισμό.
Η χρήση του Η.Υ., προκαλεί διάφορα μυοσκελετικά κυρίως σύνδρομα των οποίων η ιατρική ορολογία παρατίθεται:
- 1. Τενοντίτιδες του καρπού (καμπτήρων & εκτεινόντων)
- 2. Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
- 3. Στενωτικές τενοντοελυτρίτιδες
- 4. Επικονδυλίτιδες του αγκώνα (έσω και έξω)
- 5. Σύνδρομο παγωμένου ώμου
- 6. Οσφυαλγία
- 7. Αυχεναλγίες
- 8. Σύνδρομο εκτινασώμενου δακτύλου
- 9. Ωλένια νευρίτιδα
Επίσης, αν και τα στοιχεία δεν καταδεικνύουν ότι η χρήση Η.Υ. προκαλεί μόνιμες βλάβες οράσεως, κάποιοι εργαζόμενοι μπορεί να εμφανίζουν κόπωση των οφθαλμών, πονοκεφάλους, κουρασμένα κόκκινα μάτια, που μπορεί να οφείλονται σε συγκέντρωση στην οθόνη για μεγάλη χρονικό διάστημα, σε οθόνη που τρεμοπαίζει, σε ακατάλληλο φωτισμό του χώρου, αντανακλάσεις επί της οθόνης, κακή αναγνωσιμότητα των εγγράφων σε ψηφιακή ή και έντυπη μορφή.
ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ
1. Σωστή θέση του εργαζομένου στο γραφείο (ουδέτερη θέση σώματος)
| Σωστή θέση εργασίας |
- 1. Το κεφάλι να είναι σε όρθια θέση ή σε ελαφριά κάμψη κοιτάζοντας απευθείας στην οθόνη
- 2. Οι ώμοι πρέπει να είναι χαλαροί, ενώ οι βραχίονες βρίσκονται στο πλάι του κορμού.
- 3. Η πλάτη πρέπει να ακουμπά πλήρως στο κάθισμα με ειδική υποστήριξη της οσφυϊκής μοίρας (μέσης).
- 4. Οι αγκώνες πρέπει να βρίσκονται στο πλάι του σώματος σε κάμψη από 90 – 120 μοίρες.
- 5. Τα χέρια, καρποί και αντιβράχιο πρέπει να είναι σε ευθεία μεταξύ τους και σχεδόν παράλληλα με το πάτωμα.
- 6. Οι γλουτοί και οι μηροί πρέπει είναι σχεδόν παράλληλοι με το έδαφος ενώ το κάθισμα πρέπει να είναι μαλακό.
- 7. Τα γόνατα στο ίδιο ύψος με τους γλουτούς με το πόδι (κνήμη) ελαφρώς μπροστά.
- 8. Τα πόδια πρέπει να πατάνε καλά στο πάτωμα ή στο υποπόδιο.
2. Διαμόρφωση της θέσης εργασίας
- ΟΘΟΝΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ
- * Πρέπει να είναι στην προέκταση των χεριών και παράλληλο με τον κορμό.
- * Το πάνω μέρος της πρέπει να είναι στο ύψος ή λίγο κάτω από το επίπεδο των ματιών.
- * Πρέπει να τοποθετείται κάθετα σε παράθυρα του χώρου και/ ή χαμηλότερα από τις πηγές φωτισμού
- ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΙΟ
- * Παράλληλο με τον κορμό με το γράμμα “Β” να βρίσκεται μπροστά από τον ομφαλό.
- * Πρέπει να είναι σε ελαφρά πιο χαμηλή θέση από το επίπεδο των αγκώνων.
- * Να έχει ανάκληση
- * Να γίνεται χρήση υποστήριξης καρπού.
- ΠΟΝΤΙΚΙ Ή ΑΛΛΗ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΗ ΣΥΣΚΕΥΗ
- * Πρέπει να είναι σε ελαφρά πιο χαμηλή θέση από το επίπεδο των αγκώνων.
- * Να είναι κοντά στο πληκτρολόγιο
- * Το χέρι δεν πρέπει είναι στο ποντίκι όταν δεν το χρησιμοποιούμε.
- * Να γίνεται χρήση υποστήριξης καρπού.
- ΚΑΘΙΣΜΑ
- * Να είναι ρυθμιζόμενο και να προσφέρει καλή σταθερότητα.
- * Να επιτρέπει μαλακές κινήσεις του σώματος.
- * Να είναι μαλακό.
- * Να έχει “μπράτσα” και αυτά είναι ρυθμιζόμενα καθ’ ύψος
- ΓΡΑΦΕΙΟ – ΜΕΓΕΘΟΣ
- * Ικανοποιητικός χώρος για το ποντίκι και το πληκτρολόγιο.
- * Τα διάφορα αντικείμενα που χρησιμοποιούνται συχνά πρέπει να είναι εύκολα προσβάσιμα από την συνήθη θέση εργασίας.
- ΓΡΑΦΕΙΟ –ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ
- * Χέρια καρποί και αγκώνες μακριά από αιχμηρές γωνίες
- * Χώρος για τα πόδια κάτω από την επιφάνεια του γραφείου
- * Το υλικό της επιφάνειας του γραφείου δεν πρέπει να αντανακλά το φως
- ΣΤΑΤΗΡΑΣ ΕΓΓΡΑΦΩΝ
- * Δίπλα και παράλληλα με την οθόνη
- ΤΗΛΕΦΩΝΟ
- * Να βρίσκεται σε κοντινή απόσταση
- * Αν είναι συχνή η χρήση του θα πρέπει κάποιος να προσανατολιστεί στην αγορά Hands Free.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
* Ικανοποιητικός φωτισμός (300-500lux)
* Εξαερισμός 1.3l/s/m2
* Θερμοκρασία 19-23 Κ.
* Υγρασία 40-60%
* Θόρυβος <55dB
Τα laptops δεν καλύπτουν τις βασικές εργονομικές απαιτήσεις.
Όταν το πληκτρολόγιο είναι στη σωστή θέση δεν βρίσκεται η οθόνη σε σωστή και αντίστροφα. Η χρήση τους οδηγεί σε μυοσκελετικά προβλήματα του αυχένα και του καρπού λόγω της θέσης εργασίας που λαμβάνει ο εργαζόμενος.
Η ασφαλής χρήση του laptop ως κύριου υπολογιστή στη δουλειά απαιτεί:
- * Τοποθέτηση του πάνω στο γραφείο μπροστά από τον χρήστη έτσι ώστε να βλέπει την οθόνη χωρίς κάμψη του αυχένα. Αυτό μπορεί να απαιτεί ανύψωση του laptop πάνω από την επιφάνεια του γραφείου. Στο εμπόριο υπάρχουν τέτοιου είδους βοηθήματα
- * Χρήση ξεχωριστού πληκτρολογίου και ποντικιού.
- * Συχνές διακοπές της εργασίας μπροστά στο laptop.
- * Μικρές συχνές αλλαγές στις ρυθμίσεις του καθίσματος
- * Διατάσεις των δακτύλων και των χεριών
- * Διακοπή της εργασίας για άλλες δραστηριότητες όπως π.χ. αρχειοθέτηση
- * Ανασήκωση από την θέση εργασίας και μικροί βηματισμοί
- * Τα μάτια δεν πρέπει να είναι συνεχώς εστιασμένα πάνω στην οθόνη.
- * Χρήση υποποδίου για ανακούφιση της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
- Για τη μείωση των αυχενικών προβλημάτων αλλά και όλων των μυοσκελετικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι χειριστές ηλεκτρονικών υπολογιστών αρκεί η εκγύμναση για 20 μόνο λεπτά, τρεις φορές την εβδομάδα.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Πολλά από τα συνήθη προβλήματα που απορρέουν από αυτού του είδους την εργασία μπορεί να αποφευχθούν ή να ελαχιστοποιηθούν τα ενοχλήματα τους με σωστή ενημέρωση εργαζομένου και με ελάχιστα έξοδα. Σε κάθε περίπτωση όταν ένας εργαζόμενος εντοπίσει κάποιο σύμπτωμα στον εαυτό του, καλό είναι να επισκεφτεί και να συμβουλευτεί τον ορθοπαιδικό του γιατί τα μυοσκελετικά σύνδρομα, λόγω του ότι οφείλονται σε χρόνια καταπόνηση των μυών, τενόντων και αρθρώσεων, μεταπίπτουν εύκολα στη χρονιότητα, με αποτέλεσμα η καθυστερημένη προσέλευση στο γιατρό, να οδηγήσει σε μεγάλη παράταση του χρόνου αποθεραπείας, σε δυσάρεστες θεραπευτικές επιλογές και χειρουργικές επεμβάσεις.